Domenico Scarlatti

De late Sonates

Alle elementen in Scarlatti's muziek die tot nu toe aan bod kwamen, worden gecombineerd in Scarlatti's late stijl om een ​​symbiose van absolute muziek te vormen. Het was niet eenvoudig om een ​​sonate te kiezen die representatief is voor de late periode. Uiteindelijk viel de keuze op K405 omdat deze sonate alle specifieke elementen combineert die typisch zijn voor Scarlatti's muziek. Maar eerst moet er op een andere sonate worden gewezen die in de toekomst kijkt:

Sonate K466  

(naar de partituur)


- bijna een Chopin nocturne! In ieder geval een voorloper, een voorgevoel van de romantiek. De muziektheorie en sommige biografen beweren dat de Ierse componist John Field de maker van de Nocturnes was en dat Chopin hem ver overtrof vanwege zijn genialiteit. Deze sonate bewijst dat Scarlatti deze eer verdient en dat Scarlatti John Field al heeft overtroffen voordat deze leefde.

Hier de partituur van

Sonate K405 

(Naar de partituur)

Voorbeeld K405 pagina 1

Voorbeeld K405 pagina 2

Voorbeeld K405 pagina 3

Voorbeeld K405 pagina 4

In maat 22 begint een reeks van zeven maten, die al grotendeels modulerend is, namelijk via E majeur, Fis majeur, Gis mineur, A majeur, B majeur, Cis mineur en A majeur. Scarlatti's meesterschap bestaat ook in het feit dat de volgende periodes elk met één maat worden ingekort. Vanaf maat 29 zes maten, vanaf maat 35 vijf maten, vanaf maat 40 vier maten en dan de verplichte laatste maat. In het tweede deel van de sonate staan ​​misschien wel de meest uitgebreide modulaties die Scarlatti ooit heeft geschreven. De het verst verwijderde toonsoort van de basistoonsoort A majeur, namelijk Es majeur, vormt een rustpunt in maat 68 en 69. De ingenieuze manier waarop deze Es majeur tot stand is gekomen, is een hoofdstuk op zich. De toonsoort G wordt bereikt via E minor, B minor en A minor. Dit is waar de Spaanse zigeunertoonladder begint. Tonaal behoort deze tot C minor. De parallelle toonsoort is Es majeur, wat wordt bereikt door de onverwacht verschijnende dominant op Bes. De modulatie die terugleidt naar de basistoonsoort A majeur is net zo eenvoudig als geniaal. Het probleem wordt op de meest elegante manier opgelost via G mineur, D mineur en A mineur, die wordt omgezet in A majeur. De genoemde toonsoorten verschijnen niet in de tonica-vorm, maar alles verloopt via hun dominanten. Dit handhaaft een harmonische spanning die alleen wordt opgelost in A majeur. Scarlatti is een revolutionair voor zijn tijd vanwege dergelijke muzikale procedures. Vergelijkbare structuren zijn niet terug te vinden bij de tijdgenoten Bach en zeker niet bij Händel.

 

 

terug